Varikosel: Nedir, Nasıl Teşhis Edilir ve Tedavi Yöntemleri
Varikosel, testislerden kan taşıyan damarların (venlerin) genişlemesi ve varisleşmesi durumudur. Genellikle kısırlık (infertilite) şikayetiyle araştırılan bu durum, erkeklerde en sık görülen tedavi edilebilir kısırlık nedenlerinden biridir.
Varikosel Nedir?
Varikosel, testis çevresindeki venöz damarların genişlemesi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, testislerde kan dolaşımının bozulmasına ve testis sıcaklığının artmasına neden olabilir. Sıcaklık artışı, sperm üretimini ve kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Varikosel genellikle sol testiste daha sık görülür çünkü sol testisin toplardamarı anatomik olarak daha uzun bir yol izler ve basınca daha açık hale gelir.
Varikoselin Belirtileri
Varikosel bazı erkeklerde belirti vermezken, diğerlerinde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Testislerde Ağrı: Özellikle günün ilerleyen saatlerinde veya fiziksel aktivitelerden sonra artan ağrı.
- Şişlik veya Kitle: Testis çevresinde genişlemiş damarların neden olduğu bir şişlik hissi.
- Testislerde Hacim Küçülmesi: Etkilenen testisin diğerine göre daha küçük olması.
- Kısırlık: Düşük sperm sayısı, zayıf sperm hareketliliği veya anormal sperm şekli.
Varikosel Tanısı
Varikosel teşhisi genellikle fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle konur:
1. Fizik Muayene
- Hasta ayakta iken skrotum (testis torbası) muayene edilir.
- Valsalva manevrası (hastanın derin nefes alıp karın kaslarını sıkması) sırasında genişlemiş damarlar daha belirgin hale gelir.
2. Ultrasonografi
- Skrotal doppler ultrason, genişlemiş damarların boyutunu ve kan akışını değerlendirmek için kullanılır.
- Varikosel derecesi bu görüntüleme yöntemiyle belirlenebilir.
Varikoselin Tedavi Yöntemleri
Varikosel tedavisi, şikayetlerin şiddetine ve kişinin çocuk sahibi olma planlarına bağlı olarak belirlenir.
1. Medikal Takip
- Eğer varikosel ağrı veya kısırlık gibi sorunlara yol açmıyorsa, düzenli takip yeterli olabilir.
- Sıkı iç çamaşırları veya sporcu destekleyicileri ağrıyı azaltabilir.
2. Cerrahi Tedavi
Varikoselin semptomlara veya kısırlığa neden olduğu durumlarda cerrahi müdahale önerilir:
- Mikrocerrahi Varikoselektomi
- En sık tercih edilen yöntemdir.
- Mikroskop yardımıyla genişlemiş damarlar bağlanır, bu sayede kanın normal dolaşım yollarına yönlendirilmesi sağlanır.
- Yüksek başarı oranı ve düşük komplikasyon riski vardır.
- Laparoskopik Varikoselektomi
- Minimal invaziv bir yöntemdir.
- Karından yapılan küçük kesiler aracılığıyla damarlar bağlanır.
- Perkütan Embolizasyon
- Girişimsel radyoloji yöntemiyle damar içine madde veya bir tıkaç yerleştirilerek kan akışı engellenir.
Tedavi Sonrası İyileşme Süreci
- Ameliyat sonrası ağrı genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde geçer.
- Hasta genellikle birkaç gün içinde günlük aktivitelerine dönebilir.
- Sperm parametrelerinde düzelme genellikle 3-6 ay içinde gözlenir.
- Doktorun önerilerine uygun şekilde düzenli kontroller yapılmalıdır.
Varikosel Kısırlık Yapar mı?
Varikosel, sperm kalitesini ve üretimini olumsuz etkileyebilir ancak doğru tedavi ile bu sorun genellikle düzelir. Varikosel tedavisi sonrası birçok erkekte sperm sayısı ve hareketliliğinde belirgin iyileşme sağlanır ve doğal yollarla çocuk sahibi olma şansı artar.
Varikosel, tedavi edilebilir bir durumdur ve erken müdahale ile hem kısırlık hem de ağrı gibi sorunların önüne geçilebilir. Eğer testislerde ağrı, şişlik veya çocuk sahibi olma ile ilgili problemler yaşıyorsanız, bir üroloji uzmanına başvurarak gerekli değerlendirmeleri yaptırmanız önemlidir.
